Transformatorolie is onmisbaar in elektrische installaties die continu draaien in uiteenlopende toepassingen: van industriële productiehallen tot verdeelkasten op bedrijfsterreinen en transformatoren in de zwaardere automotive-sector. Deze gespecialiseerde olie voorkomt storingen, oververhitting en elektrische doorslag én speelt ook een rol bij transformator recycling, waarbij oude installaties veilig worden ontmanteld. Maar net als andere technische oliën heeft ook transformatorolie een beperkte levensduur. In dit artikel lees je wat transformatorolie precies is, wanneer vervanging nodig is en hoe afgewerkte olie verantwoord wordt afgevoerd.
Wat doet transformatorolie?
Transformatorolie – ook bekend als isolatieolie of koelolie – wordt gebruikt in transformatoren, schakelkasten en andere hoogspanningscomponenten. Ze heeft twee hoofdfuncties:
- Koeling: De olie voert de warmte af die ontstaat door de stroomdoorvoer.
- Isolatie: Ze voorkomt elektrische doorslag tussen geleiders.
De olie moet extreem zuiver zijn en mag geen vocht, zuren of metaaldeeltjes bevatten. Verontreiniging of oxidatie verlaagt de diëlektrische sterkte en verhoogt het risico op storingen en schade.
Transformator recycling begint bij het tijdig vervangen van olie
Transformatorolie veroudert door hitte, oxidatie en vervuiling met water of vaste stoffen. De olie wordt dan donkerder, stroperiger en minder effectief als isolator. Zodra de kwaliteit onder een bepaald niveau zakt, is de olie technisch afgewerkt en vormt deze een belangrijk onderdeel van het bredere proces van transformator recycling. Ze biedt dan onvoldoende bescherming en vormt zelfs een risico voor de installatie.
Een tijdige olie-analyse is essentieel om te bepalen of de olie nog voldoet aan de eisen. Voorkom daarmee ongeplande stilstand, schade aan apparatuur en onveilige situaties.
Regel een correcte afvoer
Afgewerkte transformatorolie is een oliehoudend afvalproduct dat volgens de wetgeving veilig en professioneel moet worden afgevoerd. Zeker omdat de olie mogelijk verontreinigd is met PCB’s, zware metalen of andere schadelijke stoffen. Onjuiste opslag of lozing kan leiden tot bodemverontreiniging en hoge boetes.
Bedrijven in de industrie, automotive en energiesector zijn wettelijk verplicht om afgewerkte olie – waaronder transformatorolie – te laten inzamelen door een erkende verwerker. Die zorgt voor veilige afvoer, verwerking en documentatie volgens het Activiteitenbesluit milieubeheer en de EVOA-richtlijnen.
Meer weten over hoe je afgewerkte olie verantwoord laat afvoeren?
Veelgestelde vragen over transformatorolie
Wat is transformatorolie?
Transformatorolie is een minerale of synthetische olie die wordt gebruikt als isolatie- en koelmiddel in transformatoren en andere elektrische installaties. Ze zorgt voor warmteafvoer en voorkomt elektrische overslag.
Wat is de beste olie voor transformatoren?
Dat hangt af van het type installatie en de omgeving. In veel gevallen wordt gezuiverde minerale olie gebruikt vanwege de goede thermische en elektrische eigenschappen. In brandgevoelige of milieugevoelige omgevingen worden vaker synthetische of ester-gebaseerde oliën toegepast.
Welke olie in transformator?
Transformatoren worden doorgaans gevuld met minerale olie, tenzij specifieke omstandigheden vragen om alternatieven zoals siliconenolie of natuurlijke esters. De olie moet voldoen aan internationale normen zoals IEC 60296.
Wat voor olie doen ze in transformatoren?
In transformatoren wordt speciaal gezuiverde olie gebruikt met een hoge diëlektrische sterkte en thermische stabiliteit. Deze olie is vrij van PCB’s, vocht en andere verontreinigingen, en moet periodiek worden gecontroleerd en indien nodig vervangen.